Leukocyty w moczu u dzieci – co robić jeśli się pojawią?

Leukocyty – czyli inaczej krwinki białe – są nieodzowną częścią składową krwi każdego człowieka (w tym również dzieci). Niekiedy jednak zdarza się, iż są one obecne w moczu i wykrywane dopiero podczas badania morfologii. Jeśli zostaną one wykryte czas istnieje spora szansa, iż ta dolegliwość zostanie na stale wyleczona lub przynajmniej będą zminimalizowane negatywne skutki uboczne, wobec tego warto wiedzieć co należy zrobić w sytuacji wykrycia leukocytów w moczu u dzieci.

Co może oznaczać obecność leukocytów w moczu u dzieci?

Zakażenia układu moczowego występujące u osób w każdym wieku – w tym również u dzieci – są problemem o charakterze diagnostycznym (wymagają diagnostyki tj. konsultacji z lekarzem), który wymaga leczenia. Optymalnym stężeniem leukocytów w moczu u dziecka jest liczba od 0 do 5 w polu widzenia moczu. Oznacza to, iż jeśli w wynikach badań wynik liczby leukocytów jest mniejszy lub równy 5 nie ma powodów do obaw. Problem pojawia się jednak, gdy stężenie leukocytów w moczu dziecka wynosi powyżej 100/ul. W momencie, gdy przekroczy ono poziom powyżej 105/ul z całą pewnością świadczy to o zakażeniu bakteryjnym układu moczowego dziecka.

Bardzo ważne jest jak najszybsze poinformowanie o tym pediatrę, a następnie udanie się do urologa. Konieczne może okazać się przeprowadzenie ponownie badania morfologii krwi oraz badania moczu, a w niektórych pytaniach także badanie USG układu moczowego dziecka. Proces zakażenia bakteryjnego układu moczowego dziecka z reguły przebiega bardzo szybko i dość intensywnie wpływa na funkcjonowanie całego układu moczowego, a w konsekwencji – na cały organizm dziecka. Dlatego też tak istotne jest, aby jak najszybciej podjąć leczenie tego schorzenia.

Jakie są przyczyny pojawienia się leukocytów w moczu dziecka?

Istnieje kilka istotnych przyczyn, które mogą być zaczynem pojawienia się podwyższonej liczby leukocytów w moczu dziecka. Jedną z najczęściej spotykanych przyczyn podwyższonego poziomu leukocytów w moczu dziecka jest zakażenie układu moczowego spowodowane przez różnego rodzaju dużą ilość drobnoustrojów chorobotwórczych. Ten rodzaj zakażenia jest charakterystyczny dla dzieci w każdym wieku (zarówno dla niemowląt jak i dzieci w wieku szkolnym). Należy dodać, iż pod względem płci jest on częściej obserwowany u dziewczynek niż u chłopców. Do widocznych objawów zakażenia układu moczowego dziecka można zaliczyć:

• znaczące podwyższenie temperatury ciała (stan podgorączkowy lub gorączka sięgająca 38-30 stopni);
• uczucie bólu oraz pieczenia podczas oddawania przez dziecko moczu;
• promieniujący na inne części ciała ból w okolicach nerek;
• bóle brzucha (zwykle z niewiadomej przyczyny);
• możliwe pojawienie się nudności oraz wymiotów (zwłaszcza w godzinach nocnych);
• występowanie zwiększonej ilość białych krwinek w badanym moczu (tzw. ropomocz).

Głównym powodem, przez który dochodzi do zakażenia układu moczowego dziecka jest zwyczajnie brak odpowiedniej higieny części intymnych dziecka (w tym ewidentne zaniedbanie zewnętrznych narządów dziecka). Dlatego tak ważne jest, aby regularnie dbać o higienę również części intymnych dziecka, gdyż proces leczenie jest długotrwały i niekiedy może być konieczne przyjmowanie antybiotyków bądź wizyta w szpitalu.

Jakie są inne przyczyny podwyższonych leukocytów w moczu dziecka?

Co ciekawe istnieją również inne przyczyny, przez które leukocyty w moczu dziecka mają podwyższony poziom. Można do nich zaliczyć m.in:

• zakażenie górnych dróg oddechowych – na przykład zapalenie płuc może doprowadzić do stanu, iż poziom leukocytów w moczu dziecka znajduje się powyżej dopuszczalnych norm;
• intensywny wysiłek fizyczny – należy pamiętać, aby niw wykonywać badania moczu dziecka w momencie, gdy 12 godzin wcześniej (lub mniej) dziecko intensywnie ćwiczyło dowolną dyscyplinę sportu. Wówczas zawsze poziom krwinek białych (leukocytów) w moczu dziecka będzie na podwyższonym poziomie i badanie trzeba będzie powtórzyć.
• śródmiąższowe lub kłębuszkowe zapalenie nerek;
• inne stany zapalne w układzie pokarmowym;
• grypa/przeziębienie.

Nie zawsze zakażenie dróg moczowych dziecka musi być spowodowane przez niewłaściwą higienę. Zmniejszona odporność w wyniku walki organizmu z innymi drobnoustrojami chorobotwórczymi może również mieć wpływ na podwyższoną liczbę leukocytów w moczu dziecka.

Choroby do jakich może doprowadzić zakażenie układu moczowego

W celu stwierdzenia zakażenia układu moczowego jest wykrycie bakterii w moczu dziecka, których obecność wynosi więcej niż 105/ul – wówczas lekarz stwierdza tzw. bakteriomocz. W tej sytuacji białko oraz leukocyty w moczu dziecka są wykrywalne podczas badania, a poziom leukocytów w moczu dziecka może przekraczać 500/ul. Stwierdzenie pojawienia się bakteriomoczu może być punktem wyjścia do zdiagnozowania takich schorzeń jak:

• zapalenie cewki moczowej – objawia się uczuciem pieczenia oraz swędzenia przy oddawaniu moczu;
• odmiedniczkowe zapalenie nerek u dzieci – szczególnie u małych dzieci objawia się to gorączką, osłabieniem, brakiem apetytu, oraz wyraźnym bólem odcinka lędźwiowego pleców;
• zapalenie pęcherza moczowego u dzieci – objawia się to z kolei trudnościami przy oddawaniu moczu oraz, a także wykrywalna znacząca ilość białka, krwinek czerwonych oraz bakterii w moczu dzieci.

Leukocyty w moczu u niemowlaka – co należy zrobić?

Sytuacja ma się nieco inaczej, jeśli podwyższona ilość bakterii w moczu niemowlaka zostanie stwierdzona po przeprowadzeniu badań. W takiej sytuacji należy bezzwłocznie zgłosić się do pediatry w celu ustalenia przyczyny takiego zjawiska i sposobów leczenia. Wykryte leukocyty w moczu niemowlaka mają różne podłożę, jednak często zaliczają się do nich:

• zła higiena okolic intymnych dziecka;
• częste choroby niemowlaka – niemowlęta często są chore, dlatego też ich układ odpornościowy może być znacznie osłabiony i powodować zwiększenie się liczby leukocytów w moczu;
• odwodnienie;
• stany zapalne w układzie pokarmowym – głównie dotyczy to jelit oraz wątroby.

W takiej sytuacji konieczne również może okazać się wykonanie badania USG jamy brzusznej. Pozwoli ono stwierdzić, czy podwyższone leukocyty w moczu dziecka są wynikiem powyższych przyczyn czy też jest to spowodowane innymi chorobami.

W jaki sposób można wspierać leczenie zakażenie układu moczowego u dzieci?

Przede wszystkim należy pamiętać, iż zakażenie układu moczowego jest bardzo poważnym schorzeniem. Dotyczy ono zarówno niemowląt jak i dzieci w każdym wieku. Choroba ta ma niestety również tendencję do częstych nawrotów. Jeśli jest ona nie leczona lub zbyt późno wykryta, uczucie bólu oraz pieczenia może być coraz większe wraz z upływem czasu. Stale nawracające objawy zakażenia układu moczowego u dzieci i niemowląt w skrajnych przypadkach wiążą się z koniecznością diagnostyki w poradni nefrologicznej. Czasami bywa, iż kontrola procesu leczenia tego zakażenia wymaga częstych pobytów w szpitalu i kontroli nefrologa przez wiele lat.

Istnieje jednak kilka sposobów, dzięki którym można leczyć zakażenie układu moczowego u dzieci. Zaliczają się do nich:

• Częste mycie okolic intymnych – zapobiega to osadzaniu się zanieczyszczeń oraz namnażania się bakterii, które mogą być zaczynem zakażenia układu moczowego dziecka;
• Wspieranie odporności – ważne zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, kiedy niemowlęta i małe dzieci narażone są na różnego rodzaju choroby takie jak gorączka, przeziębienie czy zapalenie płuc. Mogą one doprowadzić do zmniejszenia się odporności dzieci, co może się okazać przyczyną podwyższonych leukocytów oraz krwinek białych w moczu dziecka
• Dbanie o odpowiednią dietę – w okresie wiosennym i letnim dobrym pomysłem jest wzbogacenie diety codziennej dziecka o produkty takie jak żurawina lub jej wyciągi czy koper. Mają one działanie moczopędne, dzięki czemu pomagają oczyszczać układ moczowy dzieci z bakterii oraz niechcianych substancji.
• Aktywność fizyczna – dobrym pomysłem może okazać się także zwiększenie aktywności fizycznej. Niezależnie od rodzaju uprawianego sportu będzie on miał działanie wspierające układ odpornościowy oraz wydolność dziecka. Tym samym ilość leukocytów oraz bakterii w moczu dziecka będzie z pewnością niższa.