Czy wysypka na skórze dziecka to już choroba?

Maluszek miewa różne krostki na swym ciele. Każda wysypka coś sugeruje. Jedna będzie alergią na pewne pokarmy, druga na środki piorące, a inne mogą wskazywać zakażenie wirusowe lub bakteryjne. Jedne są niegroźne, jak potówki i znikają same, gdy przestaniemy dziecko przegrzewać, inne mogą sugerować poważniejsze stany zapalne po chorobowe. Każda wysypka u niemowlęcia powinna być zbadana przez lekarza . Niekiedy wystąpi dodatkowo gorączka i inne niepokojące objawy. Ważne, byśmy bacznie dziecko obserwowali i podali pediatrze możliwie jak najwięcej szczegółów.

Wysypka u niemowlaka

Najczęściej u niemowląt spotykamy wysypki, które nie są  objawem żadnej choroby. Zwykle pojawiają się w miejscach narażonych na odparzenia, czyli między pośladkami. Gdy w pieluszce pojawi się kupka lub mocz, a my w porę nie zmienimy pieluchy i nie przystąpimy do delikatnego przemycia pupci i narządów płciowych, może pojawić się zaczerwienienie skóry w tych miejscach. Jeżeli każda zainfekowana pieluszka przylega do skóry niemowlęcia, zaczerwienienie skóry zamieni się w swędzące krostki, które po pewnym czasie mogą przerodzić się w stany zapalne i nadżerki. Stan ten nazywamy pieluszkowym zapaleniem skóry lub rumieniem pieluszkowym.

Tego typu wysypka u niemowlaka przysparza dziecku ból i swędzenie zaatakowanych okolic. Leczenie jest trudne, zwłaszcza gdy dziecko musi być zawsze w pielusze. Dobrze, gdy niemowlę może pobyć bez pieluchy, w samych śpioszkach. Wówczas skóra ma dostęp do powietrza i szybciej stan zapalny zniknie. Najważniejsze w tym wszystkim to utrzymywanie odpowiedniej higieny. Niemowlę nigdy nie powinno mieć mokrej i zainfekowanej pieluchy. Brudną pieluchę zdejmujemy dziecku natychmiast. Przemywamy delikatnie (zbyt mocne pocieranie skóry daje podobny efekt co omawiane odparzenie) pupcię i krocze, osuszamy dokładnie i nakładamy cienką warstwę kremu ochronnego z cynkiem dla niemowląt.

Wysypka alergiczna u niemowlaka

Czerwone krostki rozlewające się po całym ciele mogą być powodem spożycia przez niemowlę mleka krowiego, jajek, orzechów, owoców cytrusowych i wielu innych produktów, które mogły wpłynąć na reakcję alergiczną skóry. Innym razem skupisko zapalne może np. wystąpić tylko na policzkach i nie znikać. Wysypka na twarzy u niemowlaka będzie czerwona i szorstka.

Żeby problem nie był zbyt rozległy, wprowadzamy do diety dziecka nowe pokarmy pojedynczo. Rozszerzanie menu musi być powolne i przy każdym rodzaju wprowadzonego pokarmu robimy odstęp co najmniej dwutygodniowy. Przez te 14 dni karmimy dziecko wszystkimi rodzajami jedzenia, które już wcześniej miało wprowadzone plus nowy pokarm. Jeżeli przez te dwa tygodnie, gdy dziecko dodatkowo jadło nowy produkt nie pojawił się odczyn alergiczny, wprowadzamy kolejny rodzaj warzywa, owocu itp. W taki sposób wprowadzane ewentualne alergiczne pokarmy szybko zostaną zdemaskowane, gdy na ciele dziecka pojawi się wysypka alergiczna.

Wysypka alergiczna jest nie tylko z powodu nietolerancji jakiegoś rodzaju pokarmu. Może to być np. uczulenie na środki piorące. Wówczas krosteczki pojawią się tylko w tych miejscach, gdzie skóra miała kontakt z odzieżą, a więc będzie to na przykład wysypka na brzuchu, plecach i rękach po zdjęciu bluzeczki, która została uprana w innym proszku niż zazwyczaj. Krosteczki znikną same, gdy tylko założymy inny ciuszek, który jeszcze był prany z dodatkiem poprzedniego proszku. Uczulać mogą sweterki i ubranka z dodatkiem wełny np. owczej.

Czasami pojawia się wysypka na twarzy niemowlaka, która jest swędząca i występuje w połączeniu z wysypką na rękach i po wewnętrznej stronie nadgarstków, kostek i kolan. Wysypka zaczyna się w postaci drobnych podobnych do perełek pęcherzyków pod powierzchnią skóry. Wówczas mamy do czynienia z egzemą (wypryskiem). To nie tylko reakcja alergiczna na pewne produkty spożywcze.  Pojawienie się wyprysku u starszych dzieci może być spowodowane stresem i czynnikami emocjonalnymi.

Wirusowa lub bakteryjna wysypka na brzuchu dziecka

Gdy dziecko dopada gorączka bez żadnych dodatkowych objawów i utrzymuje się przez 3 dni, a po tym czasie, gdy podwyższona temperatura zaczyna opadać, pojawia się plamista czerwona lub różowa wysypka zaczynająca się od brzucha i pleców i później rozchodząca się na nogi i ręce oraz szyję, może być to oznaczać wirusową tzw. gorączkę trzydniową. Wysypka samoistnie znika po dwóch dniach od pojawienia się. Gorączka trzydniowa jest zaraźliwa, ale nie jest niebezpieczna, pomimo iż temperatura potrafi być bardzo wysoka.

Inna wysypka na brzuchu i plecach, która później rozprzestrzenia się na kończyny, może oznaczać gorączkę reumatyczną, ale muszą tu wystąpić jeszcze takie objawy jak:

• gorączka,
• obrzęknięte stawy,
• ból w stawach,
• ból w klatce piersiowej,
• apatia,
• utrata apetytu.

Gorączka reumatyczna powstaje na skutek chorób wywołanych przez paciorkowce, bakterie atakujące migdałki. Czyli może ona wystąpić wówczas, gdy angina ropna nie zostanie w pełni wyleczona, a jedynie zaleczona. Angina zwykle pojawia się u dzieci starszych.

Wysypka jak kaszka manna u dziecka

Często na nosku niemowlęcia pojawiają się białe lub żółte małe krosteczki, zwane kaszką. To nic innego jak potówki. Są one dla nas sygnałem, iż ubieramy dziecko zbyt ciepło. Musimy w takich przypadkach zakładać niemowlęciu o jedną bluzeczkę mniej albo zrezygnować z grubego sweterka i zastąpić go czymś cieńszym. Środki zaradcze same nasuną nam się do głowy i szybko zniwelujemy problem potówek.

Potówki, czyli wysypka jak kaszka manna u dziecka, powstają na skutek pocenia się skóry, która nie ma możliwości wydalenia ciepła na zewnątrz, czyli utrudniona jest wentylacja. Gruczoły potowe u niemowląt i małych dzieci są słabo wykształcone i to powoduje powstawanie krostek. Mogą one być nie tylko jako wysypka na twarzy, ale też na szyi, w załamaniach skóry (łokcie, krocze, kolana). Mogą przy tym pojawić się mocno zaczerwienione policzki i czoło, a nawet wypieki na całym ciele.

Potówki nie wymagają leczenia. Wystarczą środki zaradcze, czyli stosujemy kąpiel rumiankową, ubieramy dziecko w przewiewne ciuszki, wchłaniające pot, wietrzymy często pokój, w którym się bawi i utrzymujemy w pokoju temperaturę do 22 stopni C. Na spacery po dworze również staramy się ubierać malca niezbyt grubo.

Jeżeli ze zwykłych kaszkowatych krosteczek zrobią się ropne wykwity, wówczas będzie konieczna porada lekarska.

Bardzo ważna rzecz: nie wyciskamy nigdy żadnych krostek u dziecka. Przy potówkach nie należy stosować żadnych kremów ani płynów do przemywania, chyba że kosmetyki te lub maści przepisze lekarz.

Starajmy się nie przegrzewać naszych dzieci.

Pokrzywka

Bąble, grudki lub pęcherzyki, które pojawiają się w jednym miejscu ciała, po czym po godzinie znikają i pojawiają się o kilka cm dalej i tak „chodzą sobie” po całym ciele dziecka, to pokrzywka. Jest ona objawem uczulenia u niemowlaka, jak i u starszego dziecka. Podobne objawy może mieć osoba dorosła. Pokrzywka jest objawem uczulenia organizmu nie tylko z powodu skażonej żywności, ale też może być wynikiem uczulenia na kontakt z niektórymi roślinami (np. prymulka).

Również może to być reakcja na wprowadzenie jakiegoś leku do organizmu, szczególnie penicylinę i aspirynę. Reakcję taką mogą wywołać również pewne leki podane łącznie. Oddzielnie nie wywołują pokrzywki, natomiast połączone- wywołają.

Bąble smarujemy maścią cynkową, a kąpiel robimy dziecku w ciepłej wodzie z dodatkiem sody. Do lekarza idziemy z dzieckiem, gdy pokrzywka nie znika, dziecko czuje nieznośny świąd skóry lub następuje obrzęk twarzy, szczególnie w okolicach ust. Jeśli dziecku trudno oddychać, dostanie w placówce medycznej zastrzyk, który szybko odblokuje drogi oddechowe. Przepisane mu będą również leki przeciwhistaminowe.

Pokrzywka może okazać się groźna, jeżeli zamieni się ona w ostry stan zapalny, wskazujący na przedawkowanie leku np. przeciwgorączkowego. Groźna odmiana pokrzywki, tzw. rumień wielopostaciowy można wyleczyć wyłącznie w szpitalu poprzez stosowanie leków odczulających pod ścisłą obserwacją lekarską.

Wysypka u noworodka

Wysypka u noworodka rzadko jest niebezpieczna, ponieważ dziecko otrzymało podczas porodu z dróg rodnych matki odpowiednie szczepy bakterii chroniące jego ciało przed chorobami. Jednak jeżeli wystąpią u dziecka niepokojące objawy, zawsze konsultujmy się z lekarzem pediatrą, by w porę uniknąć cięższych objawów lub powikłań. Nigdy nie podawajmy noworodkowi i pozostałym dzieciom leków na własną rękę.