Spis treści
Białko w moczu u dziecka nazywane jest białkomoczem lub proteinurią. Choć obecność białka w moczu kojarzy się z ciężkimi przypadłościami, regułą nie jest, że mamy się czego bać. Czasami organizm reaguje białkomoczem, kiedy w naszym ciele toczy się infekcja z towarzyszącą jej gorączką. Ponadto, takowego stanu możemy się spodziewać, gdy obciążamy ciało nadmiernym wysiłkiem fizycznym, nieprawidłowo się odżywiamy bądź stosujemy głodówkę. Taka sytuacja, jest naturalnym, fizjologicznym stanem, gdzie reakcja nerek jest prawidłowa, nie możemy więc, mówić o patologii. Sytuacja jednak, wygląda zupełnie inaczej, gdy mamy do czynienia z chorobą nerek. Wówczas jest to stan patologiczny, który jak najszybciej należy zdiagnozować i począć leczyć, bo nie nabawić się przewlekłej choroby nerek.
Białkomocz stwierdza się gdy, stężenie białka w moczu przekroczy pewną wartość. Białko w moczu u dziecka – normy:
- u noworodka > 20 mg
- u niemowląt > 25 mg
- u dzieci starszych >35 mg
Co oznacza białko w moczu?
Dla nefrologa nadmierne ilości białka w moczu są podstawą do wykonania badań diagnostycznych w kierunku przewlekłych chorób nerek. Uważa się, że zaburzenie filtracji kłębuszkowej może mieć związek zarówno z infekcją bakteryjną / wirusową, jak i chorobą autoimmunologiczną bądź wadliwą strukturą elementów nerek. Wydostawanie się białka wraz z moczem stanowi czynnik zwiększający ryzyko zachorowania na choroby układu sercowo-naczyniowego czy chorób mózgu. Właśnie dlatego, ważna jest nie tylko ochrona układu moczowego, ale i krążeniowo-naczyniowego. Wiedz, że dziecko ma bardzo delikatny organizm, u którego, nawet niewielka zmiana podstawowych parametrów życiowych może rzutować na przyszłość. Nieleczony białkomocz u noworodka predysponuje do ciężkiej niewydolności nerkowej, która może zakończyć się dożywotnimi dializami bądź nawet przeszczepem! Ponadto, może powodować niedorozwój umysłowy, na skutek odkładania artefaktów w tkance nerwowej mózgu oraz zaburzać pracę serca, prowadząc do utrwalonych arytmii. Warto wiedzieć, że białkomocz u dziecka, może sugerować nawet rozwój nowotworu!
Białkomocz a przewlekła choroba nerek
Białkomocz to bardzo cenny wskaźnik Przewlekłej Choroby Nerek (PCHN). Poza tym, kryterium umożliwiającym rozpoznanie choroby, jest obecność markerów uszkodzenia kłębuszkowego. Markery uszkodzenia to bardzo specyficzne białka, które powstają wtedy, gdy niszczeniu ulegają komórki tkanki nerkowej. Zużyte, nieprawidłowe, zwałkowane białka podlegają trawieniu w specyficznych organellach komórkowych, np. w lizosomach. Trawione są do mniejszych jednostek, które wykrywa się i nazywa „markerami uszkodzenia”.
Dopuszczalne jest wydalanie 150 mg w moczu u osób dorosłych i 250 mg u dzieci. Statystyki wskazują jednak, że stężenie białka w moczu 25mg/dl może ulegać zmianie, w górę lub w dół. Na ogół ponad połowa z wydalonego białka, to albuminy pochodzące z osocza krwi, a reszta ma pochodzenie pozakłębuszkowe lub z dróg moczowych.
W przypadku niepatologicznego białkomoczu, spowodowanego np. ciężkimi ćwiczeniami fizycznymi, stwierdza się ok. 15 % albumin osocza. Ponad połowa to tzw. „białko Tamma- Horsfalla, produkowanego przez wstępującą część ramienia pętli Henlego, która jest strukturą nerkową. Białkomocz fizjologiczny nie stanowi zagrożenia dla zdrowia.
Białkomocz pochodzenia patologicznego, wynika z urazu selektywnej błony filtrującej kłębuszka. Bariera filtracyjna to nie tylko komórki sródbłonka pętli Henlego, ale i komórki błony podstawnej oraz podocyty. Każda taka komórka posiada ciało oraz 2 wyrostki: mniejszy i stopowaty, które pełnią szczególną rolę w występowaniu białkomoczu. Najgorsze jednak, jest to, że podocyty się nie regenerują. Jeśli, raz zostaną zniszczone, nie ma szans na ich ponowne odtworzenie. Struktura łącząca oba wyrostki, to szczelina, której wadliwa budowa może sprzyjać rozwojowi białkomoczu. Stąd, wady genetyczne, w szczególności w regionach kodujących beta-lamininę, mogą powodować białkomocz, który z kolei, może przerodzić się w niewydolność nerek. Ponadto, istnieje mnóstwo wad, prowadzących do nieprawidłowej struktury podocytów. Obecne jest białko w moczu, co oznacza niszczenie komórek nerkowych, które niebawem odmówią pracy na zawsze. Dlatego też, to schorzenie należy leczyć.
Białko w moczu u dzieci – co oznacza?
- zespół Goodpasture’a
- cukrzyca
- wirusowe zapalenie wątroby
- kłębuszkowe zapalenie nerek
- białaczka
- toczeń
- szpiczak mnogi
- sarkoidoza
- anemia sierpowata
- zakażenie wirusem HIV
Sam widzisz, że schorzenia, których objawem jest białkomocz należą do tych najgorszych, z jakimi od wieków zmaga się ludzkość. Do łagodniejszych chorób należy zespół nerczycowy, który u dziecka może pojawić się po przebycie choroby układu oddechowego. Bardzo często, mija samoistnie, tyle że, może powodować zapalenie nerek. Białko w moczu u dzieci, choć wymaga pilnej diagnostyki i wyjaśnienia, na ogół nie wiąże się z nieprzyjemnymi powikłaniami.
Białko w moczu u dziecka – co powinno zwrócić moją uwagę?
Należy obserwować zachowanie dziecka oraz mierzyć systematycznie gorączkę. Poza tym, niepokój powinien wzbudzić płacz dziecka i grymas na twarzy. Dziecko starsze będzie skarżyć się na ból brzucha i trudności w oddawaniu moczu. Poza tym, możliwe jest zakażenie drożdżakowe okolic intymnych, a więc, świąd i pieczenie. Poza tym, barwa moczu: najlepiej by była jasno żołta, słomkowa. Barwa brunatna bądź krwiomocz powinny zwrócić uwagę rodzica. Dla białkomoczu charakterystyczna jest też piana na moczu oraz obrzęki na ciele, zwłaszcza na twarzy, wokół oczu lub ust. Osoba z białkomoczem, nie ważne czy to dziecko czy osoba dorosła, będzie miało podwyższone ciśnienie tętnicze krwi. Nierzadko występuje też skąpomocz. Wiedz jednak, że białkomocz może wynikać również, z nadmiernego obciążenia pracą innych organów.
Białko w moczu u dziecka – wykrywanie
Niekoniecznie stan patologiczny musi wróżyć białko w moczu u dziecka. Norma dla dziecka starszego niż 1 rok, to mniej niż 250 mg. Do badania moczu stosowane są tzw. „paski zanurzeniowe”, które pokryte są substancją reagującą z białkiem, dlatego też, po wykryciu białka (min. stężenie 20 mg/dl), barwią się. Istnieje jednak, znacznie bardziej czuła metoda wykorzystująca kwas trichlorooctowy, która umożliwia wykrycie nawet śladowych ilości białka w moczu (10 mg białka w 100 ml moczu). Ta metoda stosowana jest przede wszystkim w badaniu moczu dzieci, gdzie wynik może stanowić o rokowaniach na przyszłość. Białko w moczu u dziecka 25 mg/dl, jest dopuszczalne, a wspomniana metoda pozwala wykryć nawet mniejsze ilości.
Ślad białka w moczu u dziecka może świadczyć o przebytej chorobie, stanie podgorączkowym lub gorączce. Jeśli zatem, Twoje dziecko chorowało niedawno na anginę / zapalenie gardła / grypę / ospę, albo ma całkiem nieszkodliwe zapalenie dróg moczowych, spodziewaj się wyniku dodatniego. Badania na pewno trzeba będzie powtórzyć. Wniosek? Nie musisz martwić się na zapas, że twa pociecha na cierpi na ciężką chorobę. Wbrew pozorom, białkomocz u dzieci zdarza się dość często i w większości przypadków występuje z powodu całkowicie uleczalnej przypadłości.
Bywa, że wykryte zostają bardzo niewielkie ilości, np. 15 mg/dl. Pewna mama na „białko w moczu u dziecka- forum” zamartwiała się stanem białkomoczu swojego synka. Taka wartość – 15 -25 mg/dl jest na granicy wykrywalności, dlatego też, i w tym przypadku badanie należy powtórzyć. Ponadto, niskie wartości białka w moczu najczęściej wynikają ze wspomnianej już gorączki – pod wpływem temperatury białka się denaturują.
Białko w moczu u dziecka – leczenie
Leczyć należy przyczynę, nie objawy, chyba, że jest to niemożliwe. Profilaktyka jest bardzo ważna, by nie dopuścić do czynnościowego uszkodzenia nerek. Czasami konieczne jest wykonanie badań dodatkowych – np. morfologia krwi wraz z rozmazem. W celu przeciwdziałania należy ograniczać wysiłek fizyczny i właściwie się odżywać, przyjmować odpowiednie ilości wody i preparaty farmaceutyczne wspomagające pracę nerek (zalecone przez lekarza). W chwili rozpoznania schorzenia powodującego, objaw – białkomocz, wdrożone zostaje przez lekarza odpowiednie leczenie.
